De kunst van het fokken van foundation Maine Coons

 Door Phyllis Stiebens, Kumskaka/Behold cattery

(herpubliceerd met toestemming van Phyllis Stiebens)

Vraag: Wat is een foundation kat?

Aan het begin van de Maine Coon, in het bovenste noordoosten van de VS, waren er ruige, gedrongen lieve katten (zwerfdieren) waar de mensen van gingen houden en als familieleden hielden. Ze noemden ze "shags", "maine katten" en later "Maine Coon katten". De meeste begonnen met bruine tabbies, maar veel kleuren werden bewaard als geliefde familieleden. Deze katten die werden gehouden en vervolgens geregistreerd als het begin van ons Maine Coon showras, werden foundation genoemd. Het waren onze beginnende katten, niet verwant en puur Amerikaans. De stamboeken zijn nog steeds open en dus kunnen katten nog steeds worden toegevoegd als  foundation, waardoor we zo onze genetica gezonder houden.

Vraag: Waar worden deze katten gevonden?

Hoewel dit ras voor het eerst begon in het gebied van Maine en het bovenste deel van Nebraska (NE), doordat in de havens schepen werden aangelegd, groeide de populatie uit naar andere noordelijke staten, daarna mid-staten en nu bevind het ras zich op het landelijke deel van de VS en Canada. Amerika is een land waar mensen hun dieren met hun meenemen en tot voor kort hun dieren niet kastreerden. Hierdoor hielden ze vele generaties nakomelingen als onderdeel van het gezin. Deze katten hebben sindsdien de start van de Maine Coon door vele kruisingen een beetje verdund, omdat onbeperkt fokken met de "lokale buurtkatten" overal in de VS wordt gevonden (inclusief Maine en NE). Het kan meer tijd kosten om de ongewenste eigenschappen die uit deze lokale fokkerij kunnen voortkomen, er weer uit te fokken, maar een ervaren fokker van Maine Coons kan nauwlettend in de gaten houden welke eigenschappen behouden moeten worden en welke niet.

Vraag: Wat is het doel van het toevoegen van nieuwe dieren aan het Maine Coon ras?

Elk dier, wild of gedomesticeerd, moet worden gehouden met een gezonde hoeveelheid niet-verwante dieren (genetica) om het ras gezond te houden en te kunnen overleven in de wereld van vandaag. Wanneer een ras teveel is ingeteeld, beginnen er problemen te ontstaan. Bij de Maine Coon wilden vele jaren lang te veel fokkers de showwinnaars hebben en fokten steeds opnieuw met dezelfde lijnen, totdat er ernstige problemen begonnen te ontstaan. Problemen zoals vruchtbaarheidsproblemen, lagere immuniteit tegen ziekten, onvriendelijkheid en soms wilde persoonlijkheidskenmerken evenals verlegen of schichtig gedrag. Later waren er ook problemen met katten die geen kittens konden krijgen, bevallingsproblemen hadden of niet in staat waren kittens te verzorgen. Al deze problemen vormen het begin van problemen en zullen uiteindelijk het einde van het ras zijn. Bij de Maine Coon noemen we deze meest gebruikte katten binnen de populatie: de top 5 en klonen. Een percentage hiervan wordt aangegeven voor op de stamboom in Pawpeds. Hoe lager het aantal, hoe lager de inteelt zal zijn. De meeste showlines zijn nu tot 75% top 5 en dit is niet langer in verhouding tot de niet-gerelateerde lijnen. Problemen zullen zeker verschijnen! Er zijn New Foundation exemplaren nodig.

Vraag: Waar kijk je naar bij het vinden van een geschikte kat om toe te voegen als New Foundation?

Een beginner mag dit nooit proberen! Men moet het Maine Coon ras kennen, zijn eigenschappen in uiterlijk, grootte, vacht, persoonlijkheid en alle kleine eigenaardigheden die dit een speciaal ras maken. Slechts een fokker met vele jaren ervaring zal dit kunnen doen. Zelfs een fokker die dit ras goed kent, kan een kitten vinden die ze 'geschikt' vindt, alleen om het kitten op te voeden en als jong volwassene te zien dat het toch niet is uitgegroeid tot een geschikte kat om in het ras te worden gemengd. Op andere momenten kunnen we een kitten opvoeden die we een mooie F1-kat vinden (de eerste generatie staat bekend als F1), maar als de kaat eenmaal een nest heeft gekregen, wordt pas zichtbaar dat deze kat niet geschikt is om in een fokprogramma in te zetten. Misschien is de look helemaal verkeerd, misschien is de vacht verkeerd of is de vorm van het lichaam verkeerd. Misschien is gezondheid niet goed en misschien is er een genetisch probleem bij een kitten welke we niet moeten toelaten in het ras. (Waarom een nieuwe lijn binnenbrengen werlke meer problemen met zich meebrengt dan we nu hebben?) Het type is buitengewoon belangrijk, maar niet alles. We moeten serieus zijn en verantwoordelijkheid kunnen nemen voor wat we toevoegen aan de genenpool, inclusief gezondheid en "bouw". Een F1-kat heeft een grote verantwoordelijkheid en moet het ras waaraan hij is toegevoegd verbeteren, want waarom zou je anders een nieuwe kat toevoegen?

Vraag: Hoe voeg je een New Foundation toe aan een fokprogramma?

Bij het vinden van een kat met alle looks, vacht en die lijkt op een Maine Coon, moet deze eerst naar een dierenarts worden gebracht. Gezondheidstesten zijn de eerste stap. Een Felv / FIV negatieve test is stap één. Dan een CBC voordat je de kat naar je huis brengt. Als alles hier goed gaat, dan geef je de vaccinaties, ontworming, vlooienbehandeling en eventuele medicijnen die nodig zijn om de kat gezond te krijgen. Wanneer je de kat twee weken in quarantaine hebt gehouden, doen we uit voorzorg de Felv/FIV bloedtest nog een keer. Als deze opnieuw negatief is en de algehele gezondheid en karakter ziet er goed uit dan kunnen we de kat introduceren bij een kleine groep van je katten om te zien hoe dat gaat. Meestal geeft dat geen problemen, maar soms, zelfs de best getypeerde katten, passen niet in de groep. Je hebt geen onruststoker nodig. Maar het kan moeilijk zijn te weten in welke omstandigheden het kitten heeft geleefd. Milde temperament problemen kunnen worden toegestaan en eruit worden gefokt in de volgende generatie.
Wanner je een geschikt kitten hebt en je wilt het proberen, dat registreer je het bij de ACA in California. Dit is de enige organisatie die het toestaat dat er een nieuwe kat als Maine Coon kan worden geregistreerd. Het adres is:

American Cat Assoc,
Irene Gizzi, Registrar,
11482 Vanport Ave,
Lake View Terrace,
CA 91342
De registratiekosten zijn $12 in 2015.

Vraag: Wat doe je met een nieuwe F1 kat?

Je hebt twee opties. De eerste optie is om de F1 te verparen met een andere F1 and twee F2 kittens houden en de F1's daarmee vervangen zolang er geen problemen tevoorschijnkomen. Optie twee is om de F1 met een showlijn te verparen, en daarmee F2 katten te creeeren met een better type, omvang en kwaliteit maar waarmee je ook minder New foundation exemplaren hebt waar je mee kan werken.

Vraag: Bij welke problemen besluit je om de lijn te beindigen?

Als er iets kleins naar boven komt, dan kan dit eruit gefokt worden. Zoals een zwakke kin, kleine oren zonder pluimen, een verlegen of schichtig karakter, of kleinere omvang. Maar als je een probleem krijgt die de hele looks verpest, de vorm van het lichaam/staart of elke type fout, dan is het de eerste reden om de lijn te stoppen en er niet verder mee te fokken. Een andere reden om een lijn te stoppen is een zwakke gezondheid of een zieke kat. Heeft de kat een luchtweginfectie en is de kat in quarantaine? Probeer dan antibiotica en kijk of het probleem verdwijnt. Een van de redenen om een nieuwe lijn toe te voegen is om gezondheid en vitaliteit aan het ras to te voegen. Dus voeg dan geen exemplaar toe die onnodige gezondheidsproblemen geven.  

Mocht de kat ongewenst gedrag vertonen of zijn/haar kittens, beindig de lijn dan meteen. Wanneer er fokproblemen optreden zoals keizersnede, miskraam of onvruchtbaarheid, dan is het geen goede kat om aan het ras toe te voegen. Het is een mogelijkheid dat de kat een hoge inteelt kat is, zelfs als het een boerderijkat is geweest.

Wanneer je kittens krijgt en er geen genetische problemen optreden zoals flat-chest, kromme poten of knieen, een overbijt in de kaak, scheel kijken en diverse andere problemen, sluit deze kittens dan uit van de lijn. Wees selectief en voorzichtig! Voeg alleen de beste katten toe aan de genenpool!

Vraag: Waar kan ik naartoe gaan om een goede New Foundation kat te vinden om mee te fokken?

In Noord Amerika en Canada moet je je ogen goed open houden om ze te vinden. Het is moeilijker als je niks weet van het kitten en in dat geval neem je meer risico dat hun nageslacht op langharige huiskat lijken dan op een Maine Coon (een ervaren fokker weet het verschil). Wanneer je een beschikbaar kitten ziet, ga dan eerst op bezoek. Als je de ouders kan zien dan kan dat helpen. Stel zoveel mogelijk vragen. Als mensen vertellen dat ze (gratis) Maine Coon kittens beschikbaar hebben, stel dan nog meer vragen. Als iemand ze Maine Coon noemt, betekent niet automatisch dat het Maine Coons zijn. Ga naar een show an luister hoeveel bezoekers claimen dat ze een Maine Coon hebben. Vraag hun dan waarom ze dat denken en ze zullen vaak vertellen dat hun dierenarts hun heeft gezegd dat hun kat op een Maine Coon lijkt of dat ze een foto hebben gezien in een tijdschrift waardoor ze nu zeker weten dat zij ook zo'n kat hebben. Als er niemand is aan wie je de vragen kan stellen dan is het risico wat je neemt zelfs nog groter. Je moet dan nog voorzichtiger zijn om hun eigenschappen, gezondheid te volgen en goed in de gaten houden dat je geen onwenselijke dingen toevoegt aan het ras. De beste situatie is als je een familie treft die tenminste de moeder nog heeft en die met haar reizen en haar nog steeds hebben gehouden. Vaak wordt de poes buiten gelaten, waardoor ze zwanger raakt door een onbekende vader. Dan kun je haar kitten als F1 registeren en heel selectief te werk gaan in wat je daarvan houdt, rekening houdend met de gelijkenis met een Maine Coon qua type, gedrag en bouw. Vandaag de dag zal het moeilijk zijn om een kat te adopteren uit een asiel of soortgelijke plek, omdat ze de katten standaard kastreren voorafgaand aan de adoptie. Er zijn de afgelopen 20 jaar veel veranderingen geweest in dit gebied. Vroeger was het heel normaal dat  families hun kittens onderling ruilden. Je kon de naam en het adres van de familie achterhalen van iedereen die een kitten doneerde (wanneer je daar werkte of iemand kende die daar werkte). Je kon gewoon bij hun langsgaan of ze bellen om alle informatie te vragen over de achtergrond van het kitten. Deze dingen zijn nu zo veranderd, dat je geen open kat meer kan krijgen van een dierenstichting of zelfs een dierenwinkel. Zelfs als dit wel zou lukken, dan zou je nooit de informatie krijgen van de families waar ze zijn geboren vanwege de bescherming van privacygegevens.

Vraag: Waar kun je een New Foundation kat showen in Amerika?

CFF accepteert F3's en F3 is tevens de eerste generatie die niet perse meer bij de ACA hoeft te zitten (ACA heeft geen shows). Dan de volgende generatie, de F4, kan je registereren in een TICA of ACFA show. Heb je eenmaal een F5, dan kun je deze registreren bij de CFA, maar je mag pas bij deze vereniging showen vanaf de F6 generatie. Vanaf F6 wordt de kat als een volwaardige showlijn Maine Coon beschouwd.

Vraag: Is het het waard om nieuwe exemplaren toe te voegen aan het Maine Coon ras?

Je zult er jarenlang geen geld aan verdienen en je zal misschien hele lijnen verliezen wanneer er slechts 1 probleem optreed. Je zult geen respect krijgen van andere fokkers totdat jouw lijnen beschouwd worden als outcross of tenminste F4. Sinds de katten kleiner zijn en jarenlang geen showkwaliteit hebben zul je ook geen show prijzen winnen. Maar als je de toekomst van het ras wilt helpen....en als je bereid bent dit te doen samen met een of twee andere fokkers, zodat je lijnen kunt mixen en problemen sneller te vinden zijn.....en als je bereid bent om heel weinig geld te verdienen voor vele jaren op je kittenverkoop, pas dan kan het een hele belonende, waardevolle ervaring zijn. Het is goed om te weten dat je de toekomst van het ras ermee helpt. Het is een hele tijdrovende hobby, het duurt jaren en jaren, het is een hele dure hobby met een uitgaven stroom die nooit lijkt op te houden (zo lijkt het althans) en het is veel stress en soms zorgen. Maar...het is geweldig om elke generatie te zien ontwikkelen met grotere omvang, beter in type, wildere vacht en extra franjes en te weten dat jij hebt geholpen om dit te creeeren....dan is het de moeite abusoluut waard geweest.

Conclusie:

Dit project is niet geschikt voor bange mensen. Het is niet makkelijk en niet goedkoop. Je MOET serieus zijn om alleen het beste te houden en niet te delen met anderen die een lijn kunnen verpesten door het verkeerd te verparen. Je moet serieus zijn in alle aspecten voordat je zels kan starten met fokken van New Foundation in de eerste generaties. Wanneer je bereid bent om minimaal de komende 5 jaar te werken aan een nieuwe lijn en deze ook bereid bent te sluiten wanneer dit nodig is, dan kan het zo'n waardevolle ervaring zijn. Je zult wellicht fouten maken en kittens selecteren die je leuk vindt maar die niet de juiste kwaliteit hebben voor de Foundation populatie. Je zult langer de tijd nodig hebben om deze lijn te corrigeren, of ze te sluiten en opnieuw te beginnen. Maar het kan heel leuk zijn als je de uitdaging aan wilt gaan. Is dit ras het waard om hier al die moeite, tijd en geld in te stoppen? Ik zeg JA!

Copyright: Kumskaka en Behold Maine Coon cattery.
Ik heb toestemming gekregen van Phyllis Stiebens om dit article te herpubliceren op deze site. Het is niet toegestaan deze verder te verspreiden zonder toestemming van Phyllis Stiebens.

Malin Sundqvist

Vertaald door: Debbie Sprenger